حوضچه های پرورش ماهی
حوضچه های متراکم پرورش ماهی کشت و صنعت حکیم فارابی
مقدمه :
آبزی پروری یکی از بخشهای با اهمیت، کارآفرین و درآمدزای حوزه کشاورزی محسوب می‌شود.
تولید و پرورش آبزیان با کیفیت و سالم می‌تواند پاسخگوی نیاز جمعیت رو به رشد جهان باشد.
از سال 1397 با هدف پرورش آبزیان در آب کشاورزی، شرکت کشت و صنعت حکیم فارابی به عنوان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه گروه توسعه نیشکر و صنایع جانبی در کنار کشت نیشکر و تولید شکر، نسبت به احداث و راه اندازی حوضچه‌های پرورش ماهیان گرمابی به عنوان یکی از فعالیت‌های غیرنیشکری اقدام نمود.
هدف از راه اندازی این حوضچه ها علاوه بر ایجاد اشتغال، گسترش فعالیت‌های غیرنیشکری و تأمین بخشی از مایحتاج کارکنان شرکت و در آینده نزدیک فراهم سازی زمینه اشتغال جوانان ساکن روستاها و مناطق اطراف شرکت حکیم فارابی می‌باشد.
پرورش ماهی در شرکت فارابی به روش متراکم:
در این نوع روش از پرورش ماهی، مصرف آب به حداقل رسیده به طوری که آب مورد نیاز حوضچه‌ها از کانال آبیاری این کشت و صنعت توسط یک پمپ 22 کیلووات (50 لیتر بر ثانیه) تأمین می‌شود و آب مورد استفاده با چرخش درون حوضچه‌ها به درون کانال آبیاری برگشت داده شده و علاوه بر اینکه هیچ‌گونه آبی مصرف نمی‌شود بلکه آب آبیاری با فضولات ماهیان نیز غنی می‌شود که این مهم باعث تأثیر مثبت بر مزارع نیشکر می‌گردد. جهت هوادهی حوضچه‌ها نیز از پمپ هواده استفاده شده است که با آب ورودی درون استخرها جریان گردابی ایجاد می‌گردد و باعث تخلیه رسوبات و مواد معلق درون استخرها می‌شود.
مقایسه روش متراکم با روش معمول:
پرورش ماهی کپور در حال حاضر از نظر ایجاد شغل و توسعه و صادرات غیر نفتی در کشور یک حرفه سودآور و با اهمیت محسوب می‌شود. پرورش ماهی کپور با مصرف آب بسیار زیاد و استفاده از زمین‌های وسیع در دشت خوزستان توسعه یافته است. در حالی‌که با ساخت حوضچه‌های متراکم پرورش ماهی کپور در کشت و صنعت فارابی، تولید و بهره برداری از این نوع ماهی، با استفاده از آب آبیاری مزارع نیشکر(بدون مصرف آب اضافه)، با هزینه کمتر و بهره وری بیشتر انجام می‌شود.
– استخرها:
در اجرای حوضچه‌های پرورش ماهی این شرکت از دو نوع حوضچه از نوع بتونی و ژئوممبرانی استفاده شده است که قطر هر استخر 10 متر و ارتفاع آن180 سانتی متر است. با توجه به اینکه هر استخر تا 150 سانتی‌متر آبگیری می‌شود (جهت جلوگیری از پریدن ماهی‌ها به خارج از استخر) ظرفیت آبگیری هر استخر حدوداً برابر120 مترمکعب می‌باشد.
ظرفیت تولید سالیانه:
در صورت وجود شرایط مناسب پرورش ماهی و بهره برداری از آب، این حوضچه ها قابلیت پرورش تاسقف 2500 بچه ماهی را طی دو دوره در سال دارند که در حال حاضر با توجه به شرایط کیفی موجود آب، ظرفیت هر حوضچه تا سقف 1500 بچه ماهی در نظر گرفته شده است.
در شرایط آب و هوایی خوزستان، این حوضچه ها در هر سال قابلیت 2 دور پرورش ماهی را دارند، لذا با توجه به در نظر گرفتن 15000 قطعه ماهی با وزن میانگین حدود 8/0 کیلوگرم (در یک دور پرورش)، میزان تولید ( با احتساب 10 درصد تلفات سالیانه ) بالغ بر 22 تن ماهی خواهد بود.
تامین برق مجموعه حوضچه ها:
از محدودیت‌های اجرای حوضچه‌های متراکم ماهی، قطع برق می‌باشد. با توجه به پیش‌بینی‌های قبلی این حوضچه‌ها در کنار کارخانه تولید شکر احداث شده است که امکان استفاده از برق اضطراری برای آنها مهیا می‌باشد.
ایجاد اشتغال و فرهنگ سازی:
این حوضچه‌ها به عنوان نمونه در کشت و صنعت حکیم فارابی اجرا شده تا این روش کار برای ایجاد اشتغال به اهالی منطقه معرفی شود.
کشت و صنعت حکیم فارابی در قالب مسئولیت‌های اجتماعی، آمادگی خود را برای گسترش حوضچه‌های متراکم پرورش ماهی در روستاهای منطقه اعلام می‌دارد و از سازمان‌های مرتبط در این زمینه دعوت می‌کند تا برای گسترش این فعالیت و ایجاد کارآفرینی با این شرکت همکاری نمایند.